Misjafnar reglur um innkaup sveitarfélaga
Tilgangur laga um opinber innkaup er "að tryggja jafnræði bjóðenda við opinber innkaup og stuðla að virkri samkeppni og hagkvæmni í opinberum rekstri." Engu að síður eru sveitarfélög undanskilin stórum hluta laganna sem snýr að innkaupum undir viðmiðunarfjárhæðum EES-svæðisins. Þannig ber ríkinu að bjóða út innkaup á vörum yfir 5 milljónum króna og kaup á þjónustu og verkum yfir 10 milljónum króna. Sveitarfélög þurfa hins vegar ekki að bjóða út vöru- og þjónustukaup undir 16 milljónum króna né verkframkvæmdir undir 397 milljónum króna. Ætla má að opinber innkaup sveitarfélaga fyrir milljarða króna ár hvert, sem ekki eru boðin út nú, yrðu útboðsskyld ef umrædd ákvæði laganna næðu til þeirra.
Ólíkar umferðarreglur
Sveitarfélögin hafa þannig frjálsar hendur um slík
viðskipti og hefur þessu gjarnan verið líkt við að ekki gildi sömu
umferðarreglur milli sveitarfélaga. SA berast iðulega kvartanir frá
fyrirtækjum vegna þessa misjafna viðskiptaumhverfis. Markmiðið með
innri markaði EES var að samræmdar reglur giltu á öllu svæðinu. Á
Íslandi er hins vegar í gildi mismunandi viðskiptaumhverfi milli
sveitarfélaga, sem er óviðunandi.
Úrbætur í nánd?
Lögin um opinber innkaup voru samþykkt á Alþingi í maí
2001. Í
umsögn um frumvarpið gagnrýndu SA líkt og fleiri að stór hluti
frumvarpsins tæki ekki til innkaupa á vegum sveitarfélaga og sögðu
brýnt að þróa þau mál áfram. Pólitískur áhugi til þess kom
jafnframt fram í meðförum þingsins og jafnframt hefur t.d. afstaða
Reykjavíkurborgar verið jákvæð í þá veru. Á
fundi Samtaka iðnaðarins um frumvarpið í apríl síðastliðnum
sagði Helga Jónsdóttir borgarritari þannig að öll efnisleg rök væru
fyrir því að sömu reglur giltu á landinu öllu. Nú hefur
fjármálaráðherra skipað nefnd til að gera tillögur um gildissvið
laganna gagnvart sveitarfélögum og er það mikið fagnaðarefni.
Vonandi er þess ekki langt að bíða að sveitarfélögin verði sett
undir þau ákvæði laganna sem snúa að innkaupum undir
viðmiðunarfjárhæðum EES-svæðisins og að sömu umferðarreglur muni
þannig gilda um öll opinber innkaup hér á landi.
