Fyrirtæki hyggjast fækka fólki (1)

Að meðaltali hyggjast fyrirtæki fækka starfsfólki um 1,55% á næstu tveimur til þremur mánuðum, samkvæmt könnun Samtaka atvinnulífsins sem gerð var í desember. Þetta er talsverð breyting frá síðustu mælingu sem SA gerðu í júní, en þá hugðust fyrirtæki að meðaltali fækka fólki um 0,8%.


Eins og í fyrri könnunum vega fyrirtæki með færri en 60 starfsmenn
fjórfalt á við stærri fyrirtæki, en stór fyrirtæki eru með mun betri svörun en lítil.

Samdráttur í flestum greinum
Áform eru uppi um fækkun fólks í flestum greinum, utan ferðaþjónustu (SAF), þar sem fyrirtæki hyggjast fjölga fólki um 0,3%. Mest hyggjast fyrirtæki í útgerð (LÍÚ) og fiskvinnslu (SF) fækka fólki, eða um fjögur prósent, en fyrirtæki í iðnaði (SI) og í verslun og þjónustu (SVÞ) hyggjast fækka fólki um tvö prósent. Fjármálafyrirtæki (SFF) hyggjast fækka um hálft prósent og rafverktakar (SART) um 0,3%. Fyrirhuguð fækkun fólks í sjávarútvegi getur m.a. átt rætur að rekja til niðurskurðar aflaheimilda, einkum í þorski, og til sameininga í greininni og hagræðingar þeim samfara.

Einkum stærri fyrirtæki sem hyggjast fækka
Enn eru það stærri fyrirtækin, með yfir 40 starfsmenn, sem virðast öðrum fremur ætla að fækka fólki, en hið sama kom fram í mælingum SA í júní 2002 og í júní og desember 2001. Þetta veldur nokkrum áhyggjum, því reynslan kennir að alla jafna eru það stærri fyrirtækin sem eru leiðandi í aðlögun að sveiflum í efnahagslífinu, en smærri fyrirtækin eru gjarnan undirverktakar hjá þeim stærri og selja þeim vörur og þjónustu. Fimmtungur stærri fyrirtækjanna boðar hópuppsagnir (tíu starfsmanna eða fleiri).

Minni eftirspurn á landsbyggðinni
Líkt og í síðustu mælingu SA, í júní 2002, mælist nú minni eftirspurn eftir starfsfólki á landsbyggðinni en á höfuðborgarsvæðinu. Að meðaltali hyggjast nú fyrirtæki með starfssvæði á landsbyggðinni fækka fólki um 1,9%, en fyrirtæki á höfuðborgarsvæðinu hyggjast fækka fólki um 0,6%. Fyrirtæki með starfssvæði á landinu öllu hyggjast fækka fólki um 1,8%.

Könnunin var gerð í desember 2002. Um 1250 aðildarfyrirtæki Samtaka atvinnulífsins voru spurð um ráðningaráform sín næstu tvo til þrjá mánuði. Tekið var fram að lausráðningar væru ekki taldar með. Alls bárust svör frá rúmlega sex hundruð fyrirtækjum, eða rúmum 48% aðspurðra.