Efnahagsmál - 

14. janúar 2010

400 stærstu: Afleitar aðstæður og versnandi horfur

Samtök atvinnulífsins

1 MIN

400 stærstu: Afleitar aðstæður og versnandi horfur

Aðstæður í efnahagslífinu eru nú slæmar að mati 92% stjórnenda í stærstu fyrirtækjum landsins, 8% telja aðstæður hvorki góðar né slæmar - enginn telur þær góðar. Er þetta meðal niðurstaðna ársfjórðungslegrar könnunar Capacent Gallup á stöðu og horfum meðal 400 stærstu fyrirtækja landsins, en könnunin var gerð í desember 2009. Enn mun syrta í álinn að mati 43% stjórnenda sem telja að aðstæður í efnahagslífinu eigi eftir að verða enn verri eftir sex mánuði, 39% telja að aðstæður verði óbreyttar en aðeins 18% telja að það horfi til betri vegar. Fækkun starfsfólks er fyrirhuguð hjá 37% fyrirtækja á næstu 6 mánuðum, 49% hyggjast halda óbreyttum starfsmannafjölda en 14% ætla að bæta við sig starfsfólki.

Aðstæður í efnahagslífinu eru nú slæmar að mati 92% stjórnenda í stærstu fyrirtækjum landsins, 8% telja aðstæður hvorki góðar né slæmar - enginn telur þær góðar. Er þetta meðal niðurstaðna ársfjórðungslegrar könnunar Capacent Gallup á stöðu og horfum meðal 400 stærstu fyrirtækja landsins, en könnunin var gerð í desember 2009. Enn mun syrta í álinn að mati 43% stjórnenda sem telja að aðstæður í efnahagslífinu eigi eftir að verða enn verri eftir sex mánuði, 39% telja að aðstæður verði óbreyttar en aðeins 18% telja að það horfi til betri vegar. Fækkun starfsfólks er fyrirhuguð hjá 37% fyrirtækja á næstu 6 mánuðum, 49% hyggjast halda óbreyttum starfsmannafjölda en 14% ætla að bæta við sig starfsfólki.

Ef miðað er við síðustu könnun sem gerð var síðastliðið haust þá mátu 95% aðstæður í efnahagslífinu afleitar en nú ber svo við að það dregur úr bjartsýni á að aðstæður þróist til betri vegar á næstu mánuðum og fleiri en áður telja að aðstæður verði verri. Vísitala efnahagslífsins er nú botnfrosin í gildinu 0 líkt og hún hefur verið nær allt síðastliðið ár.

Vísitala efnahagslífsins

Nær allir sem spurðir voru telja sig hafa nægt starfsfólk (92,5%) og aðeins 7,5% telja sig búa við skort á starfsfólki. Þá er ljóst að fyrirtæki landsins reikna með minnkandi innlendri eftirspurn eftir vörum og þjónustu (42%) eða að hún standi í stað (42%) en aðeins lítill hluti (16%) telur að innlend eftirspurn eftir vörum og þjónustu aukist næsta hálfa árið.

Aftur á móti gerir tæpur helmingur fyrirtækja ráð fyrir að erlend eftirspurn eftir vörum og þjónustu aukist á næstu sex mánuðum (45%) og svipaður fjöldi gerir ráð fyrir að eftirspurn standi í stað (44%). Aðeins 11% gera ráð fyrir að erlend eftirspurn dragist saman á næstu sex mánuðum.

Varðandi stöðu fyrirtækjanna og rekstrarhorfur þá segir tæpur þriðjungur (30%) að framlegð af rekstri (EBITDA) hafi aukist síðastliðna 6 mánuði, þriðjungur (33%) segir hana óbreytta en 37% segja hana hafa minnkað. Varðandi framtíðarhorfur gera 43% ráð fyrir að framlegð af rekstri muni minnka, 40% að hún standi í stað og 17% gera ráð fyrir að hún aukist. Verðbólguvæntingar eru á uppleið, enda skiljanlegt með hliðsjón af skattahækkunum.

Það er ljóst að forsvarsmenn fyrirtækja eru ekki að sjá ljósið á næstu 6 mánuðum og bíða verður töluvert lengur eftir því að botni verði náð. Skattahækkanir og skuldavandi, skortur á aðgerðum, framkvæmdum og fjárfestingum spila þarna inn í. Framtíðarsýnin er því áfram dökk enda er veruleg lækkun vaxta og afnám gjaldeyrishafta ekki í sjónmáli.

Um könnunina

Samtök atvinnulífsins hafa samstarf við fjármálaráðuneytið og Seðlabanka Íslands um reglubundna könnun á stöðu og framtíðarhorfum stærstu fyrirtækja á Íslandi. Framkvæmd könnunarinnar er í höndum Capacent Gallup. Könnunin er gerð ársfjórðungslega. Einföld könnun með um 10 spurningum er gerð í annað hvort skipti, en hin skiptin er gerð ítarleg könnun með um 30 spurningum.

Að þessu sinni var könnunin gerð á tímabilinu 7. til 18. desember 2009 og voru spurningar níu. Í upphaflegu úrtaki voru 400 stærstu fyrirtæki landsins (miðað við heildarlaun), en í endanlegu úrtaki voru 377. Svarhlutfall var 52,5%. Niðurstöður eru greindar eftir staðsetningu, atvinnugrein, veltu og starfsmannafjölda. Ekki er um að ræða samræmda túlkun samstarfsaðilanna á niðurstöðum könnunarinnar.

Sjá nánar:

Könnun Capacent Gallup (PDF)

Samtök atvinnulífsins