1 MIN
Stundum verður mönnum á
Að meðaltali fara fjórar af hverjum tíu krónum sem við vinnum okkur inn á Íslandi í skatta.
Ísland er nú þegar háskattaríki, hærri skattar draga úr samkeppnishæfni landsins og verðmætasköpun til lengri tíma. Verðmætasköpun og velferð eru tvær hliðar á sama peningnum. Það er því mikilvægt fyrir íslensk stjórnvöld að huga vel að verðmætasköpun og starfsumhverfi íslenskra fyrirtækja.
Áttatíu prósent skattar eru ofurskattar.
Fyrirtækjaskattar og skattar á laun og fjármagn eru sérlega skaðlegir þegar kemur að áhrifum á hagvöxt. Flest lönd innan OECD hafa áttað sig á neikvæðum áhrifum slíkra skatta og hafa því skattar á fjármagn og fyrirtæki almennt farið lækkandi á undanförnum áratugum.
Við búum nú þegar við séríslenska fyrirtækjaskatta, á fjármálafyrirtæki, sjávarútvegsfyrirtæki og ferðaþjónustufyrirtæki, sem allir draga úr samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja.
Frumvarp um veiðigjöld felur í sér að þeir sem stunda fiskveiðar greiða ekki lengur sex krónur af hverjum tíu sem þeir vinna sér inn í skatta heldur átta af hverjum tíu krónum sem þeir vinna sér inn í skatta. Það er tvöfalt meira en að jafnaði er greitt í skatta á Íslandi. Af hverju erum við ekki að ræða um að lækka veiðigjöld frekar en að hækka þau?
Aukin skattlagning og gjaldtaka á íslensk fyrirtæki sem starfa í auðlindageirum er til þess fallin að draga úr fjárfestingu í greinunum og hagvexti.
Við erum öll í liðinu Ísland.
Útflutningstekjur og alþjóðaviðskipti eru lífæð landsins. Ísland þarf að vera samkeppnishæft þegar kemur að útflutningi. Áherslan þarf að vera á árangur fyrir Ísland alþjóðlega. Það er nauðsynleg forsenda þess að auka verðmætasköpun og bæta lífskjör í landinu.
Orð stjórnmálamanna og umræða í samfélaginu hafa áhrif á samkeppnishæfni atvinnulífsins, dæmi eru um að opinber umræða um íslensk fyrirtæki sé metinn sérstakur áhættuþáttur hvað varðar lánshæfi sem skilar sér í hærri útlánavöxtum til íslenskra fyrirtækja. Orðspor skiptir máli.
Ísland hefur skipað sér í fremstu röð þjóða þegar kemur að verðmætasköpun mældri í árlegum hagvexti undanfarin ár sem er grunnurinn að batnandi lífskjörum. Að meðaltali hefur hagvöxtur á Íslandi verið 3,6% árlega undanfarinn áratug, 2,4% í Bandaríkjunum og 1,6% í Evrópusambandinu en um þessar mundir eru blikur á lofti í íslensku efnahagslífi, ekki síst vegna stöðu mála á alþjóðasviðinu.
Hvert einasta prósentustig hagvaxtar skilar fimmtán milljörðum í ríkiskassann miðað við óbreytt skattkerfi. Fimmtán milljarðar án þess að hækka skatta, það eina sem þarf er að hvetja fólk sem á fjármagn til framtaks og tryggja hagsmuni Íslands í alþjóðaviðskiptum, framfarir munu fylgja.
Fjármagn getur flúið land.
Að baki fjármagni er fólk sem tekur ákvarðanir um eigin athafnir byggt á sínu persónulega hagsmunamati. Til þess að nýta auðlindir til verðmætasköpunar þarf bæði viljugt fólk og fjármagn. Fjármagn er hreyfanlegt og getur vel farið annað en í verðmætasköpun á Íslandi. Fjármagn sem er fest í verðmætasköpun skilar ekki einungis ávöxtun til sinna eigenda heldur skilar það sér margfalt í gegnum hagkerfið með bæði beinum og óbeinum hætti.
Stjórnvöld fæla frá bæði fólk og fjármagn ef þau valda óvissu og ófyrirsjáanleika, þá skiptir engu máli hversu ríkt landið er af auðlindum. Ef fólk sér ekki ávinningin af því að fjárfesta í atvinnulífinu þá dregur úr lífsgæðum á Íslandi. Ef það er ekki traust.
Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur hefur metnaðarfulla sýn, hún ætlar að móta atvinnustefnu fyrir Ísland sem byggir á hárri framleiðni og sjálfbærri nýtingu auðlinda. Það er stefnumótun sem atvinnulífið getur fylkt sér að baki. Atvinnulífið mun ekki láta sitt eftir liggja þegar kemur að því að taka þátt, framkvæma greiningar og taka þátt í umræðu svo metnaðarfull stefna verði mörkuð og svo þegar hún liggur fyrir mun atvinnulífið fylgja eftir og fjárfesta bæði í uppbyggingu, nýsköpun og góðu samfélagi. Ef það er traust.
Íslenskt atvinnulíf byggir nefnilega á traustu samstarfi, það vita allir sem reka fyrirtæki og það vita félagar okkar í verkalýðshreyfingunni. En stundum verður mönnum á, þá þarf styrk til þess að snúa af rangri leið, það þarf nefnilega hugrekki til þess að skipta um skoðun. Það á jafnt við um forsvarsmenn í atvinnulífinu og í stjórnmálum.
Verum samtaka um framfarir og hypjum okkur upp úr skotgröfunum, það er þjóðarhagur.
Þessi grein birtist fyrst í Morgunblaðinu þann 29. maí.