07. júlí 2025

Ísland þarf skýra stefnu gagnvart ESB

Samtök atvinnulífsins

1 MIN

Ísland þarf skýra stefnu gagnvart ESB

Samtök atvinnulífsins (SA) leggja mikla áherslu á að íslensk stjórnvöld hafi skýra og markvissa stefnu í samskiptum við Evrópusambandið (ESB) næstu árin, til að tryggja stöðu íslensks atvinnulífs í samkeppni og nýta ávinning af innri markaði ESB. Þetta kemur fram í umsögn SA um drög að forgangslista við hagsmunagæslu Íslands gagnvart ESB fyrir árin 2024–2029.

Í sameiginlegri umsögn SA, SAF, SFF, SFS og SVÞ, er aðild Íslands að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið (EES) sögð hornsteinn íslenskrar utanríkis- og efnahagsstefnu. Hún hafi skilað atvinnulífinu miklum ávinningi, meðal annars með aðgangi að innri markaði ESB. Samtökin vara þó við því að EES-samningurinn kalli á stöðuga hagsmunagæslu þar sem ný löggjöf ESB geti haft mikil áhrif á starfsskilyrði fyrirtækja hér á landi.

Einfaldari innleiðing nauðsynleg

SA leggja áherslu á að innleiðing nýrra EES-gerða verði skilvirkari og tafarlaus. Töf á upptöku geti skapað óvissu, aukið flækjustig og skert samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja.

„Það getur ekki staðist að íslensk fyrirtæki verði fyrir samkeppnishalla vegna seinagangs í stjórnsýslu eða óvissu um hvaða reglur gilda á markaði,“ segir í umsögn SA.

Reglugerðarvæðing veldur áhyggjum

SA vara við vaxandi reglugerðarvæðingu innan ESB, einkum á sviði sjálfbærni, loftslags- og neytendamála. Slíkar reglur geti aukið kostnað fyrirtækja og þrengt svigrúm þeirra til nýsköpunar og vöruþróunar. Þau nefna sérstaklega Green Deal áætlun ESB og kolefnismarkaði sem dæmi um breytingar sem geti haft víðtæk áhrif á íslenskt atvinnulíf.

„Við verðum að gæta að því að nýjar kröfur ESB leggist ekki þyngra á íslenskt atvinnulíf en þörf er á, sérstaklega með hliðsjón af smæð hagkerfisins,“ segja SA.

Kallar á þátttöku Íslands

SA leggja áherslu á að stjórnvöld taki virkan þátt í mótun innri markaðar ESB og verji hagsmuni Íslands í væntanlegum breytingum á EES-samningnum eða öðrum samstarfsformum. Sérstök áhersla er lögð á að Ísland komi að mótun nýrra reglna um sjálfbærniskýrslugerð og upplýsingaskyldu fyrirtækja um kolefnisspor og samfélagslega ábyrgð.

„Við verðum að tryggja að íslensk sjónarmið heyrist áður en ákvarðanir eru teknar sem hafa áhrif á íslenskt atvinnulíf,“ segir SA og hvetja til góðrar samvinnu stjórnvalda og atvinnulífsins í þeirri vinnu.

Samtök atvinnulífsins